شش فصل دراماتیک لیگ فرانسه بین سال‌های ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۳

لیگ فرانسه همانند تاریخش سلسله‌های قدرتمندی را در خودش دیده است. ریمس در دهه ۱۹۵۰ به چهار قهرمانی رسید، سنت اتین بعد از سال ۱۹۶۶ و در طول ۱۰ سال هفت بار قهرمان لیگ شد و مارسی بین سال‌های ۱۹۸۸ تا ۱۹۹۲ برای چهار فصل متوالی قهرمان لیگ این کشور شد.

فصل های جذب لیگ فرانسه

با شروع هزاره جدید، سلطه‌های بزرگتری در فوتبال فرانسه به وجود آمدند. المپیک لیون بین سال‌های ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۸ تنها قهرمان لیگ فرانسه بود و اخیرا با سرمایه‌‌گذاری قطری‌ها، پاری سن ژرمن از فصل ۱۳-۲۰۱۲ به بعد تنها یک بار جام قهرمانی لیگ فرانسه را از دست داده است. در بین سقوط یک سلسله و ظهور سلسله دیگر همواره دوران آشفتگی به وجود می‌آید. فوتبال فرانسه هم در حد فاصل سقوط امپراتوری لیون و ظهور پاریسی‌ها شاهد این دوره بود، جایی که در طول شش فصل، شش تیم مختلف جام قهرمانی لیگ یک فرانسه را بالای سر بردند. این اتفاقات از فصل ۰۸-۲۰۰۷ و آخرین قهرمانی از سری قهرمانی‌های لیون شروع شد. پیش از شروع فصل، ژان میشل آئولاس مشکلاتی را برای باشگاه به وجود آورده بود. هر باشگاهی، همانطور که پیش از این در بروسیا دورتموند و ساوتهمپتون دیده بودیم، بعد از خرید ارزان‌قیمت بازیکنان جوان و فروش آن‌ها با قیمتی بالا مشکلاتی برایش به وجود می‌آید. وقتی که این روند جواب دهد، یک باشگاه در داخل و خارج از زمین می‌تواند موفق ظاهر شود. هرچند که گاهی اشتباهات نقل و انتقالاتی و فروش بازیکنان موثر، موجب محو شدن باشگاه‌ها می‌شود.

پیش از شروع فصل، لیون چندین بازیکن کلیدی‌اش را فروخته بود؛ بازیکنانی که با کسب ششمین قهرمانی متوالی‌شان در فرانسه، در میان پنج لیگ معتبر اروپایی رکورد زده بودند. فلورنت مالودا، آلو دیارا، اریک آبیدال، تیاگو و سیلوین ویلتورد استادو گرلاند را ترک کرده بودند. بدیهی بود که لیون فصل جدید را نسبت به فصل قبلی ضعیف‌تر شروع کند. در حالی‌‌که آن‌ها دو فصل قبلی را با چهار و هشت امتیاز اختلاف نسبت به نزدیک‌ترین رقیبشان به پایان برده بودند اما در آن مقطع از فصل یک امتیاز از نانسیِ صدرنشین عقب بودند. هرچند که لیونی‌ها دوباره فرم خوبشان را به دست آوردند و بعد از هفته بیستم، شش امتیاز بیشتر از نانسی و بوردو داشتند. این فاصله امتیازی در ادامه فصل نوساناتی داشت به طوری که در هفته سی‌ام به ۱۰ امتیاز افزایش یافت. فرد، بهترین گلزن فصل گذشته لیگ فرانسه با مصدومیتی که داشت نتوانست جایگاهش در تیم را دوباره به دست آورد و با توجه به اینکه مالودا در ابتدای فصل جنوب شرقی فرانسه را به مقصد غرب لندن ترک کرده بود، خط حمله لیون با مشکلی جدی در گلزنی مواجه شده بود. این کریم بنزمای جوان بود که جا پای مهاجمان قبلی تیم گذاشت. این مهاجم فرانسوی فصل را با ۲۰ گل زده در لیگ یک به پایان رساند تا المپیک لیون را به هفتمین قهرمانی متوالی‌اش در این رقابت‌ها برساند.

لیون در تعطیلات، کلود پوئل را جانشین آلن پرینی کرد که تیم را به اولین دوگانه‌ داخلی‌اش رسانده بود. آن‌ها همچنان به سیاست فروش بازیکنان خوب و سرمایه‌گذاری به روی جوانان آینده‌دارشان ادامه‌ دادند. لویک رمی به نیس پیوست، حاتم بن‌عرفا راهی مارسی شد، سباستین اسکیلاچی به سویا فروخته شد و میلان باروش به گالاتاسرای منتقل شد. این پایان تسلط لیون بر فوتبال فرانسه بود. در میانه‌های فصل ۰۹-۲۰۰۸ همه‌چیز نشان از ادامه سلطه لیون بر لیگ یک فرانسه داشت. آن‌ها سه امتیاز از بوردویی بیشتر داشتند که فاصله امتیاز اندکی با رن، پاری سن ژرمن، مارسی، لیل، تولوز و نیس داشت؛ هر هشت تیم بالای جدول لیگ برای قهرمانی می‌جنگیدند. لیون بازهم به لطف گلزنی‌های بنزما در بالای جدول قرار داشت. فاصله امتیازات کمتر شد و مارسی به یک امتیازی لیون رسید. بوردو، لیل، پاری سن ژرمن و تولوز هم تنها شش امتیاز با صدر جدول فاصله داشتند اما به نظر می‌رسید که تجربه به لیونی‌ها برای قهرمانی در لیگ کمک کند. هرچند که سه پیروزی متوالی مارسی و بوردو از جمله پیروزی ۱-۰ بوردو برابر لیون، این تیم را به کل از رقابت برای قهرمانی خارج کرد و مارسی با دو امتیاز اختلاف صدرنشین شد. لیون چهار امتیاز با تیم دوم جدول فاصله داشت. شکست شوکه‌کننده مقابل والنسین میانه جدولی و تساوی ۲-۲ مارسی برابر تولوز، شانس بوردو را برای قهرمانی بیشتر کرد. در حالی‌که چهار هفته به پایان لیگ باقی‌مانده بود، هر دو تیم ۶۸ امتیازی بودند.

پیروزی بوردو در سه بازی آینده و تساوی مارسی مقابل لیون، این تیم را با اختلاف سه امتیاز راهی روز پایانی لیگ کرد، بوردو با یک مساوی هم می‌توانست ششمین قهرمانی‌اش در لیگ فرانسه را جشن بگیرد. در ولودروم، مارسی با چهار گل رنسی را شکست داد که برای صعود به جام یوفا می‌جنگید. چشم همه هواداران مارسی به ورزشگاه میشل دورنانو بود، جایی‌که کائن از بوردو میزبانی می‌کرد. نیمه اول بدون اتفاق خاصی با نتیجه ۰-۰ به پایان رسید. بعد از گذشت چهار دقیقه از نیمه دوم، ضربه سر محکم یوآن گوفران روی ارسال بنویت ترمولیناس برتری را از آن بوردو کرد. شاگردان لورن بلان برتری‌شان را حفظ کردند تا سرانجام سلسله قهرمانی‌های لیون پایان یابد. مسیر بوردو برای کسب این قهرمانی نیز بسیار تاثیرگذار بود؛ آن‌ها در ۱۱ بازی آخرشان به پیروزی رسیدند تا در صدر جدول قرار گیرند. قهرمانی بوردو در لیگ بیش از آن چیزی که انتظار می‌رفت تاثیرگذار ظاهر شد. این قهرمانی با گل‌های بازیکنانی نظیر فرناندو کاوناگی و مروان چماخ (هرکدام ۱۳ گل) و یوآن گورچوف (۱۲ گل) میسر شد. این در حالی بود که تنها دو بازیکن بوردو (گورچوف و سلیمان دیاوارا) در تیم منتخب فصل لیگ یک فرانسه قرار گرفتند. بوردویی‌ها به راهشان ادامه دادند و می‌خواستند امپراتوری جدیدی را در فوتبال فرانسه پایه‌گذاری کنند؛ آن‌ها تمام بازیکنان کلیدی‌شان را حفظ کردند و فصل جدید را هم خیلی خوب آغاز کردند. ۱۴ پیروزی در ۱۹ هفته آغازین فصل، بوردو را با هشت امتیاز اختلاف نسبت به مارسی صدرنشین لیگ یک کرد. کسب تنها دو پیروزی از شش بازی بعدی، اختلاف امتیاز بوردو و مارسی را به عدد سه رساند. تیم‌های مون‌پلیه، لیل، لیون و اوسر هم تنها شش امتیاز با مدافع عنوان قهرمانی فاصله داشتند. آن‌ها از ۱۵ امتیاز ممکن بعدی تنها سه امتیاز گرفتند تا به رده دوم جدول سقوط کنند؛ حالا مارسی بود که با اختلاف سه امتیاز در صدر قرار داشت.

نتایجی که بوردو و مون‌پلیه در پنج بازی بعدشان کسب کردند، آن‌ها را از رقابت قهرمانی خارج کرد و مارسی را پنج اختلاف امتیاز در صدر جدول، در آستانه کسب نخستین قهرمانی‌اش بعد از فصل ۹۲-۱۹۹۱ قرار داد. پیروزی ۳-۱ مارسی برابر رن، قهرمانی جنوبی‌ها در لیگ را قطعی کرد. دیدیه دشام در حالی در نخستین فصل هدایت مارسی به قهرمانی لیگ رسید که ۱۸ گل ممدو نیانگ نقشی کلیدی در نتایج درخشان تیمش داشت. همچون لیون و بوردو، مارسی هم با کسب ۷ پیروزی از ۱۵ بازی ابتدایی فصل جدید، در پی دفاع از عنوان قهرمانی‌اش بود. هرچند که آن‌ها نتوانستند برتری‌شان در بالای جدول را تثبیت کند؛ بین مارسی در صدر جدول و تولوز رده دوازدهمی تنها پنج امتیاز فاصله بود. پنج هفته بعد، رقابت برای قهرمانی به تیم‌های لیل، رن، مارسی، پاری سن ژرمن و لیل محدود شده بود؛ آن هم در حالی‌که همه آن‌ها تنها چهار امتیاز با یکدیگر فاصله داشتند. با گذشت زمان، لیل کنترل لیگ را به دست گرفت. آن‌ها که ستارگان جوان و زیر ۲۵ ساله‌ای نظیر ادن هازارد، ژروینیو، یوهان کابای و موسا ساو را به همراه داشتند در فاصله پنج هفته تا پایان فصل، یک امتیاز از مارسی بیشتر داشتند. پیروزی برابر نانسی با تک گل ادن هازارد، پیروزی ۲-۱ مقابل سنت اتین و برد خانگی برابر سوشو با تک گل ژروینیو، در حالی‌که مارسی از ۹ امتیاز ممکن تنها ۴ امتیاز گرفته بود، لیل را در فاصله یک امتیازی کسب نخستین قهرمانی لیگش در ۵۷ سال اخیر قرار داد. بازی سرنوشت‌ساز لیل در پایتخت و مقابل پاری سن ژرمن برگزار می‌شد، تیمی که برای صعود به اروپا می‌جنگید. بعد از گذشت تنها شش دقیقه از شروع بازی، لودویک اوبرانیاک لیل را از پاریس پیش انداخت اما در آستانه سوت پایان نیمه اول، گیلم هوارائو بازی را به تساوی کشاند. در حوالی دقیقه ۶۰ بازی، موسی ساو دوباره لیل را تیم برتر میدان کرد اما خیلی زود متئو بودمر توازن را بازهم برقرار ساخت. لیل امتیازی که می‌خواست را به دست آورده بود. هازارد یکی از بزرگترین استعدادهای جوان فوتبال اروپا در آن زمان محسوب می‌شد که در سال ۲۰۱۲ طی انتقالی ۳۲ میلیون پوندی به چلسی پیوست. ساو هم بهترین آمار دوران فوتبالش را در آن فصل به ثبت رساند و موفق به ثمر رساندن ۲۵ گل شد. ژروینیو، کابای و متئو دبوشی هم به لیگ برتر منتقل شدند. لیل بسیاری از ستارگانش را از دست داد و همانند بوردو و مارسی در بازسازی ترکیبش برای تکرار موفقیت‌ها ناکام ماند.

فصل ۱۲-۲۰۱۱ در حالی آغاز شد که مارسی، لیون، لیل و تیم حالا تازه جان‌گرفته با دلارهای نفتیِ پاری سن ژرمن، به عنوان اصلی‌ترین شانس‌های قهرمانی، به رقابت با یکدیگر می‌پرداختند. این در حالی بود که شوکه‌کننده‌ترین تیم فصل هنوز اوج نگرفته بود. در میانه‌های فصل جدید چهار تیم مون‌پلیه، رن، تولوز و سنت اتین نیز به جمع تیم‌های مذکور اضافه شدند. شش هفته بعد رقابت برای قهرمانی کاملا دوقطبی شد؛ مون‌پلیه و پاری سن ژرمن با شش اختلاف امتیاز نسبت به لیل رده سومی برای قهرمانی می‌جنگیدند. با حضور اولیویه ژیروی غیرقابل توقف در خط حمله مون‌پلیه، این تیم از تلاش دست نمی‌کشید. در فاصله سه هفته تا پایان فصل، مون‌پلیه با سه امتیاز اختلاف نسبت به پاریس در صدر بود و آن‌ها هم دو امتیاز بیشتر از لیل داشتند. مون‌پلیه به پنجمین تیم متفاوتی تبدیل می‌شد که طی پنج فصل اخیر به قهرمانی در لیگ یک فرانسه می‌رسید، با این تفاوت که این، نخستین قهرمانی آن‌ها در سطح اول فوتبال فرانسه می‌شد. گل سلیمان کامارا و گل به خودی بنویت کوستیل مون‌پلیه را با نتیجه ۲-۰ برابر رن به پیروزی رساند اما برد پاری سن ژرمن و لیل به معنای حفظ اختلاف امتیاز بین این تیم‌ها در دو بازی پایانی فصل بود. پاری سن ژرمن با پیروزی ۳-۰ برابر رن، رقابت برای کسب جایگاه اول تا سوم جدول را بسیار تنگاتنگ کرد. دیدار حساس و سرنوشت‌ساز مون‌پلیه و لیل با پیروزی مون‌پلیه به پایان رسید؛ لیل دیگر شانسی برای قهرمانی در لیگ نداشت اما این رقابت هنوز به پایان نرسیده بود. از آنجایی که تفاضل گل هر دو تیم برابر بود، شکست مون‌پلیه به معنای از دست رفتن جام بود. در روز پایانی، پاریسی‌ها در خانه لورینت به میدان می‌رفتند؛ آن‌ها یکی از هشت تیمی بودند که هنوز ممکن بود به لیگ دو سقوط کنند. این در حالی بود که مون‌پلیه با اوسری بازی می‌کرد که سقوطش به دسته پایین‌تر قطعی شده بود. اوسر در دقیقه ۲۰ بازی از مون‌پلیه پیش افتاد اما لورینت هم در بازی همزمان دروازه پاری سن ژرمن را باز کرد تا مون‌پلیه بازهم تیم قهرمان باشد. مون‌پلیه پیش از پایان نیمه اول بازی را به تساوی کشید تا امیدهایش برای قهرمانی قطعی‌تر شود. دو گل خاویر پاستوره و تیاگو موتا در ۱۵ دقیقه برای پاریس، فشار روی مون‌پلیه را افزایش داد. در فاصله ۱۵ دقیقه تا پایان بازی، اوتاکا گل دوم تیمش را به ثمر رساند تا سند قهرمانی مون‌پلیه را امضا کند. شاگردان رنه گیرارد اولین قهرمانی تاریخ مون‌پلیه را به دست آوردند و رقم زننده یکی از شوکه‌کننده‌ترین فصول تاریخ این رقابت‌ها شدند.

خط دفاعی آن‌ها با دریافت تنها ۳۴ گل بسیار قدرتمند ظاهر شد و ژیرو (با ۲۱ گل زده و ۹ پاس گل) یونس بلهندا و ایت‌فانا نیز در خط حمله درخشان ظاهر شدند. فصل ۱۳-۲۰۱۲، آغاز سلطه پاریسی‌ها بر فوتبال فرانسه بود. آن‌ها در تابستان ازکوئیل لاوتزی را در ازای ۳۰ میلیون یورو از ناپولی خریدند، تیاگو سیلوا را با ۴۲ میلیون یورو از میلان به پاریس آوردند و لوکاس مورا را هم در ژانویه با مبلغ ۴۵ میلیون یورو از سائوپائولو خریدند. گرگوری فن‌درویل، دیوید بکهام و مارکو وراتی نیز وارد پایتخت فرانسه شدند. هرچند که کلیدی‌ترین خرید پاریسی‌ها زلاتان ابراهیموویچ بود. این مهاجم سوئدی در ازای مبلغ ناچیز ۲۰ میلیون یورویی به پاری سن ژرمن پیوست. در میانه‌ فصل، پاری سن ژرمن به همراه لیون و مارسی با ۳۸ امتیاز در صدر جدول قرار داشت. پاریس، آرام آرام اختلافش را افزایش داد و در پایان هفته سی‌ام، هفت امتیاز بیشتر از مارسی داشت و به نظر می‌رسید که جام به پایتخت بر خواهد گشت. هفت برد و یک تساوی در بازی‌های باقی‌مانده، پاریسی‌ها را با ۱۲ اختلاف امتیاز نسبت به تیم دوم جدول به قهرمانی لیگ رساند.

۳۰ گل زده ابراهبموویچ و ۱۵ پاس گل خاویر پاستوره و جرمی منز، راه پاریسی‌ها برای قهرمانی در لیگ را هموار کرد. خط دفاعی آن‌ها هم فوق العاده عمل کرد و از مجموع ۳۸ بازی، ۲۳ بار کلین‌شیت کردند. ورود مارکینیوش و کابای، قدرت ترکیب پاریس را افزایش داد و خرید ادینسون کاوانی، خط حمله این تیم را مرگ‌بار کرد. مشخص بود که پاری سن ژرمن به قدرت بلامنازع فوتبال فرانسه تبدیل می‌شود. بعد از آن فصل، پاریس تنها یک بار قائله را به موناکو باخته و قهرمانی لیگ یک را از دست داده است. فوتبال فرانسه احتمالا برای مدتی طولانی تک‌قطبی خواهد بود اما در حد فاصل سال‌های ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۳ شاهد رقابتی جذاب و تکرارنشدنی در این رقابت‌ها بودیم. فوتبال آلمان و انگلیس بین سال‌های ۱۹۶۷ تا ۱۹۷۳ چنین وضعیتی داشته و فوتبال ایتالیا هم در دهه ۱۹۸۰ پنج قهرمان مختلف را به خود دید. در حالی‌که طولانی‌ترین روند فوتبال اسپانیا به سه فصل می‌رسد. هرچقدر هم که تسلط امپراتوری پاری سن ژرمن بر فوتبال فرانسه ادامه یابد، رقابت سال‌های ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۳ این لیگ هرگز از یاد نمی‌رود. جایی‌که ستارگانی چون کریم بنزما، ادن هازارد و اولیویه ژیرو به فوتبال جهان معرفی شدند و انقلابی بزرگ در فوتبال فرانسه به وجود آمد.